Św. Arnold Janssen

Jest założycielem 3 misyjnych zgromadzeń zakonnych: Zgromadzenia Słowa Bożego (Misjonarze Werbiści), Zgromadzenia Sióstr Służebnic Ducha Świętego oraz naszego Zgromadzenia Sióstr Służebnic Ducha Świętego od Wieczystej Adoracji.

Św. Arnold Janssen urodził się 5 listopada 1837 r. w nadreńskim miasteczku Goch. W dzieciństwie wyróżniał się bystrością i pobożnością. Miał nadzwyczaj pobożnych rodziców, którzy przez świadectwo wiary oraz codzienną modlitwę, troszczyli się o wychowanie religijne swojej licznej grupki dzieci.

Do gimnazjum uczęszczał w pobliskim Gaesdonck. Nosił się z zamiarem podjęcia drogi kapłańskiej.

Po zdaniu matury – 11 lipca 1855 r., w wieku 18 lat, zgłosił się do seminarium diecezjalnego w Münster. Po zaliczeniu kilku początkowych semestrów był jeszcze zbyt młody, aby studiować teologię. Postanowił więc kształcić się na wydziale matematyczno-przyrodniczym w Bonn. Po zdobyciu uprawnień do nauczania matematyki i nauk przyrodniczych w szkołach państwowych, wrócił do seminarium i kontynuował przygotowania do kapłaństwa.

Święcenia prezbiteratu otrzymał 15 sierpnia 1861 r. w Münster. Następnie przez 12 lat pracował jako nauczyciel w gimnazjum w Bocholt, piastował tam także stanowisko wicerektora. Oprócz tego posługiwał jako wikary w kościele św. Jerzego.

W tym czasie zaangażował się również w działalność Apostolstwa Modlitwy, którego celem była modlitwa w intencji zjednoczenia chrześcijan w Niemczech.

Od 1861 r. był diecezjalnym dyrektorem tego stowarzyszenia. Wydawał broszury zachęcające do modlitwy, odwiedzał parafie w kraju i za granicą, zdobywał nowych członków.

19 marca 1873 r. zrezygnował z pracy w gimnazjum. Opatrzność Boża skierowała go do Kempen, do szkoły dla dziewcząt, którą prowadziły Urszulanki. Posługiwał tam jako kapelan, udzielał także lekcji religii. Poza tym zaczął redagować własne pismo misyjne Mały Posłaniec Serca Jezusowego i wydawać je od stycznia 1874 r. w Paderborn.

Mały Posłaniec Serca Jezusowego, czerwiec 1874 (fot. archiwum SVD)

Potrzeby Kościoła misyjnego, o których dowiadywał się i pisał, zrodziły w nim pragnienie otwarcia domu misyjnego w celu kształcenia misjonarzy, którzy nieśliby Ewangelię Chrystusa do wszelkich zakątków kuli ziemskiej. Idea ta przerastała jego ludzkie możliwości, ale nie ograniczała działania w nim łaski Bożej.

Nie miał wówczas ani życzliwych współpracowników, ani odpowiednich środków finansowych. Poza tym, rząd kanclerza Bimarcka w Niemczech prowadził politykę niesprzyjającą jakimkolwiek inicjatywom Kościoła katolickiego.

Ks. Janssen, po przełamaniu trudności i szukając możliwości zrealizowania swojej idei, która w nim narastała, udał się do Holandii, do przygranicznego miasteczka Venlo. W pobliskiej wiosce Steyl, za zebrane pieniądze, kupił starą karczmę nad rzeką Mozą. Tam 8 września 1875 r. otworzył dom misyjny. Dzień ten został przyjęty jako data założenia Zgromadzenia Słowa Bożego.

Dom św. Michała w Steyl szybko stał się prawdziwym ośrodkiem misyjnym dla krajów niemieckojęzycznych. Przybywali tam licznie chłopcy i młodzi mężczyźni w celu zdobycia wykształcenia i przygotowania misyjnego, a także seminarzyści pragnący wyjechać na misje, jak również kapłani, którzy z powodu Kulturkampf nie mogli pracować jako duszpasterze w swoich parafiach w Niemczech.27 stycznia 1876 r. poświęcono drukarnię, gdzie wydawano Mały Posłaniec Serca Jezusowego, Stadt Gottes (od r. 1878) oraz Kalendarz św. Michała (od r. 1880). W wiosce klasztornej nad Mozą rozwinęła się także, na szeroką skalę, działalność rekolekcyjna.

2 marca 1879 ze Steyl wyjechali pierwsi dwaj misjonarze do Chin. Byli to Jan Baptysta Anzer i Józef Freinademetz. W latach 1884-1886 odbyła się I. Kapituła Generalna Zgromadzenia Słowa Bożego (SVD). Arnold Janssen został oficjalnie zaaprobowany w funkcji przełożonego generalnego założonego przez siebie zakonno-misyjnego zgromadzenia, zrzeszającego prezbiterów i braci zakonnych, kształcących się, modlących i głoszących Ewangelię w krajach misyjnych.

Dom Misyjny św. MIchała w Steylu (fot. Heinz Helf)

Powołań nie brakowało. Wybudowano nowy, duży Dom Misyjny św. Michała. Oprócz tego na terenie Europy powstawały w latach 1888-1904 także inne domy misyjne: w Rzymie, w Mödling koło Wiednia, w Nysie, w Zagłębiu Saary, i w Bischofshofen.

Steylowski ośrodek misyjny zaangażował także kobiety. 8 grudnia 1889 r. powstało żeńskie misyjne, Zgromadzenie Służebnic Ducha Świętego, z którego po 7 latach – 8 grudnia 1896 – wyłoniło się kontemplacyjne Zgromadzenie Służebnic Ducha Świętego od Wieczystej Adoracji. Pierwsze misjonarki pobłogosławił Rektor Janssen i wysłał na misje do Argentyny 11 września 1895 r.

Arnold Janssen był wielkim czcicielem Wcielonego Słowa Bożego, Serca Jezusowego i Trójcy Świętej. W jego duchowości szczególne miejsce zajmowała cześć dla Ducha Świętego. Trzeciej osobie Trójcy Świętej poświęcił się osobiście. Był także przekonany, że żadna działalność misyjna nie przyniesie owoców, jeśli nie będzie podejmowana z natchnienia i przy pomocy Ducha Świętego.

Dwa żeńskie zgromadzenia, które założył, są żywym pomnikiem wystawionym ku czci Ducha Świętego. Razem ze Zgromadzeniem Słowa Bożego stanowią jedną rodzinę zakonnic i zakonników, wspierających się nawzajem w pracy misyjnej.

15 stycznia 1909 r. Arnold Janssen przeszedł do wieczności. Miał 72 lata i wiedział, że jego życie nie było bezowocne. Zapoczątkowane dzieło misyjne rozwinęło się wraz z duchem czasów i trwa do dzisiaj.

W Niedzielę Misyjną, 19 października 1975 r., papież Paweł VI zaliczył Arnolda Janssena wraz z Józefem Freinademetzem, pierwszym misjonarzem, który wyjechał ze Steyl na misje, w poczet błogosławionych. 5 października 2003 r. odbyła się uroczysta kanonizacja obu misjonarzy. Dokonał jej papież Jan Paweł II.

Wspomnienie liturgiczne św. Arnolda Janssena w Kościele Rzymskokatolickim przypada 15 stycznia. W całej Rodzinie Arnoldowej obchodzone jest jako uroczystość.

Sarkofag św. Arnolda Janssena w Steylu (fot. Maciej Malicki SVD)

Modlitwa o otrzymanie łask
za wstawiennictwem św. Arnolda Janssena

Boże, Ty przez Słowo Wcielone dokonujesz pojednania rodzaju ludzkiego, spraw łaskawie za wstawiennictwem Świętego Arnolda, prezbitera, aby wszystkie ludy, uwolnione światłem Słowa i Duchem łaski od mroków grzechu, osiągnęły drogę zbawienia. Przez Chrystusa, Pana naszego Amen.